UNESCO-ն՝ Կրթության, գիտության և մշակույթային գծով Միացյալ Ազգերի կազմակերպությունը, հիմնադրվել է 1945 թվականի նոյեմբերի 16-ին: UNESCO-ն ունի 50 գրասենյակ աշխարհի տարբեր երկրներում և195 անդամ, 8 համագործակցող երկրներ: Գլխավոր Գիտաժողովը և Գործադիր Խորհրդը կառավարում են այն:
Թեև 1992թ. հունիսի 9-ին Հայաստանը նույնպես միացել է UNESCO-ին, Հայաստանում UNESCO կազմակերպությունը գրասենյակ չունի, ծրագրերն իրականցվում են մոսկովյան մասնաճյուղի կողմից: Ծրագրերը վերաբերում են տնտեսական, քաղաքական, կառավարման և բնապահպանական խնդիրների արծածմանը և դրանց համապարփակ լուծումներ առաջարկելուն:
1995թ. հոկտեմբերից Հայաստանի Մշտական պատվիրակությունը UNESCO-ում գլխավորվում էր Շառլ Ազնավուրի կողմից:
UNESCO-նիր՝ համաշխարհային ժառանգության ցուցակում ներառել է մի շարք հայկական ազգային, մշակութային և կրոնական արժեքներ:
Կազմակերպության համաշխարհային ժառանգության ցուցակում ընդգրկվել են՝
- Դվին քաղաքն իր հնագիտական վայրով (1995-96թթ.)
- Երերուկն իր բազիլիկ և հնագիտական վայրով (1995-96թթ.)
- Նորավանքը (1995-96թթ.)
- Վերին Ամաղու դաշտավայրը (1995-96թթ.)
- Տաթևի վանքն իր Տաթև Անապատի հետ մեկտեղ(1995-96թթ.)
- Հաղպատ և Սանահին վանական համալիրները (1996թ.),
- Էջմիածնի Մայր Տաճարն ու եկեղեցին,
- Զվարթնոցի հնագիտական վայրը, որն 2000թ. իր տեղն է գտել համաշխարհային արժեքների ցանկում:
- Գեղարդավանքը, վերին Ազատի դաշտավայրը նույնպես միացել են այս ցուցակին 2000թ.-ին:
UNESCO ունի նաև ոչ շոշափելի համաշխարհային արժեքների գրանցամատյան: Այստեղ տեղ են գտել Հայաստանի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության հետրյալ աարժեքները՝
1. Հայկական դուդուկը և դրա երաժշտությունը, որպես հայկական ազգային երաժշտական գործիք, իրենց տեղն են գտել վերոնշյալ ցուցակում 2008թ.-ին:
2. Հայկական խաչքարերը, դրանցում փորագրված արվեստի խորհրդանշանները և արհեստագործությունը միացել են ոչ շոշափելի արժեքների ցուցակին 2010թ.-ին:
3. Սասունցի Դավթի հնագույն էպոսի բեմականցումը նույնպես դասվել է համաշխարհային արժեքների դասին 2010թ.-ին:
4. 2014թ.-ին հայկական լավաշն իր պատրաստման եղանակով և նշանակությամբ հանդերձ, որպես հայկական մշակույթի արտահայտման ձև, հարստացրել է նշվածների ցանկը:
5. Վերջին արժեքը ավանդական հայկական քոչարին է, որն ընդգրկվել է UNESCO-ի ցանկ 2017 թ.-ին:
Ի՞նչ եք կարծում, որ արժեքներն է պետք ավելացնել այս ցանկում: Գրեք ձեր կարծիքը մեր ֆեյսբուքյան էջի մեկնաբանություններում: Եվ վստահ եղեք՝ հաղթելու ենք: